(ಪ್ರಭಾ ಭಟ್ಟ, ಪುಣೆ – ‘ಶ್ರೀಧರಾಮೃತ ವಚನಮಾಲೆ’ಯಿಂದ)
ಈಗಾಗಲೇ ನೋಡಿದಂತೆ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಎತ್ತ ನೋಡಿದತ್ತ ಕೆಲಸಗಳ, ಕರ್ಮಗಳ ಗಲಭೆಯೇ ತೋರಿಬರುತ್ತಿರುವದು. ಎಲ್ಲಿ ಯಾರನು್ನ ಕೇಳಿದರೂ ಕರ್ಮತತ್ಪರರೇ! ‘ಯಾಕೆ?’ ಎಂದು ಕೇಳಿದರೆ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ತಮ್ಮ-ತಮ್ಮ ಕೆಲಸಗಳಿಗೆ ಬೇರೆಬೇರೆ ಉದ್ದೇಶ ಹೇಳಬಹುದು. ಎಲ್ಲರ ಕೆಲಸಗಳೂ ಬೇರೆಬೇರೆ ಉದೋ್ಯಗರೂಪದಿಂದ ಭಿನ್ನ-ಭಿನ್ನ ದಿಶೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಗಿರಬಹುದು. ಅವುಗಳಿಗೆ ಬೇರೆಬೇರೆ ಪ್ರಯೋಜನಗಳೂ ಇರಬಹುದು.
ಆದರೆ ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಾಗ ಅವೆಲ್ಲವುಗಳ ಉದೇ್ದಶ ಬರೇ ಎರಡು. ಒಂದು ಸುಖಪ್ರಾಪ್ತಿ; ಇನ್ನೊಂದು ದುಃಖನಿವೃತ್ತಿ.
‘ಯಃ ಕಶ್ಚಿಚತ್ ಸೌಖ್ಯಹೇತೋಃ ತ್ರಿಜಗತಿ ಯತತೇ ನೈವ ದುಃಖಸ್ಯ ಹೇತೋಃ’
ಎಲ್ಲ ಕರ್ಮಗಳಿಗೂ ಸುಖದ ಸಂಪಾದನೆಯೇ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶ; ದುಃಖದ ಸಲುವಾಗಿ ಯಾರೂ ಏನೂ ಮಾಡುವದಿಲ್ಲ. ದುಃಖದ ಬಗೆ್ಗ ಏನಾದರೂ ಮಾಡುವದು ಎಂದರೆ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಬಂದ ದುಃಖದ ನಿವಾರಣೆಗಾಗಿ ಮಾತ್ರ. ಕಷ್ಟ ಬಂದಾಗ ಅಳುವದೂ ಸಹ ಸುಖಪ್ರಾಪ್ತಿಗಾಗಿ; ದುಃಖ ನಿವೃತ್ತಿಗಾಗಿ. ಏಕೆಂದರೆ ಅಂಥ ದುಃಖಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ತ ಹೊರತು ಸಮಾಧಾನವಾಗುವದಿಲ್ಲ.
ಹಾಗಾದರೆ ನಿಜಸುಖ ಯಾವುದು? ಅದರ ಸ್ವರೂಪವೇನು?
ಯಾವುದು ನಾವು ‘ಸುಖ’ ಎಂದುಕೊಳು್ಳತೇ್ತವೆಯೋ ಅದರ ಮೇಲೆ ಎಂದಾದರೊಮ್ಮೆ ಜುಗುಪ್ಸೆಯುಂಟಾಗುವದನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸಂಗವಶಾತ್ ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಇವನ್ನೆಲ್ಲ ಬಿಟ್ಟು ಬಿಡಬೇಕೆಂಬ ಮನಸೂ್ಸ ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ. ಇದೆಂಥ ಸುಖ? ಇದು ನಿಜಸುಖವಲ್ಲ!
ನಿಜಸುಖದಲ್ಲಿ ಜುಗುಪ್ಸೆಗೆ ಎಂದೆಂದೂ ಆಸ್ಪದವಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಿ ದುಃಖದ ನೆರಳೂ ಹಾಯುವದಿಲ್ಲ!
‘ಯೋವೈ ಭೂಮಾ ತತ್ಸುಕಂ’ ಇದು ಶ್ರುತಿಯ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ.
ಯಾವುದು ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಶ್ರೇಷ್ಟವಾಗಿರುವದೋ, ಮೇರೆಯ ನಿರ್ಬಂಧವನ್ನರಿಯದೋ ಅದುವೇ ನಿಜವಾದ ಸುಖ!
ನಿಜಸುಖವೇನೆಂದು ಸರಿಯಾಗಿ ತಿಳಿಯುವದಕ್ಕಾಗಿಯೂ, ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಾಪ್ತಿಗಾಗಿಯೂ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವದು ‘ವಿವೇಕಿ’ಯ ಕರ್ತವ್ಯ.
ತನ್ನ ಕರ್ಮದ-ಉದ್ಯೋಯಗದ ಓಘದಿಂದ ಒಮ್ಮೆ ಹೊರಬಂದು, ಕಾಲಮೀರುವ ಮುನ್ನ ನಾವು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ದಿಶೆಯನ್ನು ಸಮೀಕ್ಷಿಸಿ, ಬದಲಿಸುವವನೇ ವಿವೇಕಿ!
